پیشینه و مبانی نظری جهت گیری مذهبی
فهرست مطالب :
جهت گیری مذهبی
2 - 4 - 1 - سرمايه مذهبي
2 - 4 - 2 - سرمايه مذهبي و ايمان
2 - 4 - 3 - خودفزايندگي و استهلاك سرمايه مذهبي
2 - 4 - 4 - مرور دیدگاه چند روانشناس در مورد دین
2 - 6 - پيشينه تجربی تحقیق
2 - 6 - 1 - تحقیقات انجام گرفته در خارج از کشور
2 - 6 - 2 - تحقیقات انجام گرفته در داخل کشور
منابع و مآخذ
جهت گیری مذهبی
طي ساليان طولاني برخي انديشمندان مذهب را عامل عقب‌ماندگي جوامع تلقي مي‌کردند ، اما در گذر زمان مشخص شد که نه تنها مذهب الهي عامل عقب‌ماندگي نيست بلکه مي‌تواند عامل پيشرفت جوامع نيز باشد . در اين زمينه و با اين ادعا اين پرسش مطرح مي‌شود که آيا مذهب مي‌تواند به‌عنوان يک عامل محرک مانند سرمايه فيزيکي بر توسعه و حتي توليد , توزيع و مصرف اثر مثبت داشته باشد ؟ در اينجا سعي شده است مذهب از بعد اثرگذاري بر اين عوامل و پديده‌ها به عنوان سرمايه مذهبي تعريف شود . در اينجا يادآور مي‌شويم که منظور ما از مذهب ، انحراف‌هاي ايجاد شده در بعضي مقاطع زماني براي بهره‌برداري سياسي , استحکام حکومت و يا خام کردن مردم جامعه همچون دوران پس از اوج‌گيري حکومت عباسيان و پس از آن عثماني‌ها و يا صفويان و چرخش مسير تبليغات آموزه‌هاي مذهبي به سمت حفظ منافع حاکمان نيست , بلکه مذهبي واقعي و خالص که همراه آموزه‌هاي پيش‌برنده در جامعه مطرح است .
2 - 4 - 1 - سرمايه مذهبي
در ابتداي اين بحث اين نکته را يادآور مي‌شويم که منظور ما از مذهب , تحريف‌هاي موجود در مذاهب و يا انحراف‌هاي ايجاد شده در بعضي مقاطع زماني براي بهره‌برداري سياسي , استحکام حکومت و يا خام کردن مردم جامعه همچون دوران پس از اوج‌گيري حکومت عباسيان و پس از آن عثماني‌ها و يا صفويان و چرخش مسير تبليغات آموزه‌هاي مذهبي به سمت حفظ منافع حاکمان نيست , بلکه مذهبي که همراه آموزه‌هاي پيش‌برنده در جامعه ( مانند صدر اسلام و حتي چند قرن اول اسلام ) مطرح است . بر اين اساس سرمايه مذهبي به مجموعه نهادها , عملكردها ، تجربه‌ها ، اعتقادات ، باورها ، ارزش‌ها ، دانش ، قوانين و مقررات ، نمادها و واقعيت‌هاي محيطي فيزيكي و غير فيزيكي و مانند آن در جامعه مي‌گوييم كه از وجود مذهب و ايمان مذهبي نشأت گرفته باشد . سرمايه مذهبي را به دو بخش سرمايه مذهبي فردي و سرمايه مذهبي اجتماعي تفكيك مي‌كنيم . سرمايه مذهبي در اين قالب تعريف و تشريح مناسب‌تري پيدا مي‌كند . سرمايه مذهبي فردي : به مجموعه مذهب انتخابي و اعتقادات ، باورها ، دانش ، تجربه‌ها ، ارزش‌ها و عادت‌هاي حاصل از ايمان مذهبي و يا درباره مذهب نزد فرد ، سرمايه مذهبي فردي مي‌گوييم . به عبارت ديگر به عناصر مذهبي شكل‌دهنده و ساختار بخش رفتارهاي فرد ، سرمايه مذهبي فردي مي‌گوييم كه اين
